Tình hình dịch cúm và nguy cơ đối với phụ nữ mang thai
Trong năm 2024, cả nước đã ghi nhận 289.214 ca mắc cúm mùa, trong đó có 8 ca tử vong. Đặc biệt, có 4 ca tử vong do virus cúm A/H1N1 tại Bình Định, và tất cả những người này đều có bệnh nền nặng. Bước sang năm 2025, hiện đã có 912 ca mắc cúm được xác nhận nhưng chưa ghi nhận ca tử vong nào. Chủng virus cúm thường gặp hiện nay là A/H1N1, A/H3N2 và cúm B. Tình hình dịch tại một số bệnh viện lớn ở phía Bắc đang tăng, với nhiều ca nặng cần sử dụng máy thở ECMO. Đặc biệt, nhóm người có nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người già và phụ nữ mang thai có tỷ lệ nhiễm rất cao.
Tác động của cúm đối với phụ nữ mang thai
Phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch thường yếu hơn, vì cơ thể họ đang phải bảo vệ cả mẹ và thai nhi. Chính vì vậy, họ dễ bị nhiễm cúm và nếu bị nhiễm, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Một số lý do khiến phụ nữ mang thai dễ gặp nguy hiểm khi bị cúm bao gồm:
- Hệ miễn dịch yếu: Khi mang thai, hệ miễn dịch của phụ nữ phải thay đổi để bảo vệ thai nhi, nên khả năng chống lại virus cúm sẽ giảm.
- Nhu cầu oxy tăng: Khi thai nhi lớn lên, cơ thể mẹ cần nhiều oxy hơn, điều này có thể làm cho tình trạng nhiễm cúm trở nên nghiêm trọng hơn.
- Tim và phổi làm việc nhiều hơn: Tim và phổi của bà bầu phải hoạt động chăm chỉ hơn, điều này tạo thêm áp lực nếu bị cúm.
Nguy cơ nhiễm cúm cao nhất thường xảy ra trong ba tháng đầu thai kỳ, và mức độ nghiêm trọng sẽ tăng lên nếu mẹ bầu mắc bệnh trong thời gian dịch cúm. Bệnh cúm có thể kéo dài hơn bình thường và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, viêm phổi hay nhiễm trùng tai.
Ảnh hưởng của cúm đối với thai nhi
Cúm không chỉ gây ảnh hưởng cho mẹ mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho thai nhi. Nếu không được chữa trị kịp thời, cúm có thể dẫn đến:
- Sinh non: Virus cúm có thể khiến thai nhi ra đời sớm hơn dự kiến.
- Thai nhẹ cân: Mẹ bị cúm có thể không cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho thai nhi.
- Thai chết lưu: Trong trường hợp nghiêm trọng, cúm có thể làm thai nhi chết trong bụng mẹ.
Ngoài ra, có nghiên cứu cho thấy cúm có thể làm tăng nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi và gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho mẹ như tiền sản giật. Khi mẹ bị nghẹt mũi kéo dài, lượng oxy cung cấp cho thai nhi sẽ bị giảm, có thể dẫn đến thai chậm phát triển.
Triệu chứng cúm khi mang thai
Khi phụ nữ mang thai mắc cúm, các triệu chứng thường rõ ràng hơn so với người bình thường. Một số triệu chứng phổ biến mà mẹ bầu có thể gặp phải bao gồm:
- Ho khan: Đây là triệu chứng phổ biến khi bị cúm.
- Sốt: Nhiệt độ cơ thể của mẹ có thể lên đến 39 độ C hoặc cao hơn.
- Đau cơ và đau đầu: Mẹ bầu có thể cảm thấy đau nhức ở cơ hoặc cảm giác nặng đầu.
Các triệu chứng này có thể kéo dài và nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm trạng của mẹ bầu, làm cho họ cảm thấy rất mệt mỏi trong thời gian dài (khoảng 2 tuần hoặc hơn).
Điều trị và phòng ngừa cúm cho mẹ bầu
Khi có dấu hiệu cúm, phụ nữ mang thai cần thực hiện các bước điều trị và phòng ngừa đúng cách để bảo vệ cả mẹ và thai nhi. Một số biện pháp khuyên dùng bao gồm:
- Thăm khám ngay: Khi có triệu chứng cúm, mẹ bầu nên đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời, không tự ý dùng thuốc vì nhiều loại thuốc có thể gây hại cho thai nhi.
- Tiêm vắc xin cúm: Đây là cách phòng ngừa tốt nhất, được khuyến cáo bởi nhiều tổ chức y tế lớn như CDC, ACOG và ACIP. Tiêm vắc xin cúm giúp:
- Bảo vệ mẹ bầu khỏi bệnh và giảm 40% nguy cơ nhập viện.
- Ngăn ngừa tác động của sốt cao đối với thai nhi.
- Truyền kháng thể từ mẹ sang con qua nhau thai hoặc sữa mẹ, giúp bảo vệ trẻ sau sinh.
- Thời điểm tốt nhất để tiêm vắc xin là trong 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ để đảm bảo an toàn cho thai nhi.
- Thực hiện các biện pháp phòng ngừa: Mẹ bầu cũng nên chú ý đến các nguyên tắc phòng ngừa cúm như:
- Đeo khẩu trang ở nơi đông người và che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch.
- Giữ ấm cơ thể và uống nước ấm để tránh nhiễm lạnh.
Ngoài ra, việc ăn uống đầy đủ dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp mẹ bầu có sức đề kháng chống lại virus cúm.
Kết luận
Trong khi dịch cúm mùa đang trở nên phức tạp, phụ nữ mang thai cần cẩn thận hơn để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi. Tiêm vắc xin cúm là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa bệnh, trong khi việc theo dõi và phát hiện sớm các triệu chứng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Hãy luôn duy trì một lối sống lành mạnh, thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa và đến khám ngay khi có dấu hiệu không bình thường, để mẹ và em bé được an toàn và khỏe mạnh.
Hãy nhớ rằng, sức khỏe của bạn và thai nhi là điều quan trọng nhất, và việc chủ động phòng ngừa cúm là cách tốt nhất để đảm bảo điều đó!
“`
